Kto to jest introwertyk? To osoba obdarzona bogatym światem wewnętrznym, skupiona na własnych przeżyciach i powściągliwa w kontaktach z innymi ludźmi. Wysoki poziom samoświadomości oraz koncentracja na myśleniu sprawiają, że introwertyk może być świetnym analitykiem – spokojnym, odpowiedzialnym i odpornym na stres. Introwertyk potrzebuje do pracy pełnego skupienia i ciszy. Jakimi cechami wyróżnia się w związkach i dlaczego warto mieć w nim przyjaciela? Sprawdź, co psychologia mówi o tym typie osobowości.
Jaki jest introwertyk? Zacznijmy od tego, że umiejętność rozróżniania cech innych ludzi sprawia, że potrafimy się ze sobą skutecznie porozumiewać, pracować i wiązać w pary. Typizacja zachowań to jednak bardzo duże uproszczenie złożonej natury człowieka. Czym zatem jest osobowość? Teorii jest mnóstwo. Hipokrates, jako jeden z pierwszych myślicieli, dostrzegł różnice w zachowaniu ludzi. Na podstawie teorii humoralnej, według której zachowanie równowagi w organizmie warunkuje poziom czterech podstawowych cieczy, soków: krwi, śluzu, żółci, czarnej żółci (prawdopodobnie krwi żylnej), wyodrębnił określone typy temperamentu:
- sangwiniczny,
- flegmatyczny,
- choleryczny,
- melancholiczny.
Według Hipokratesa, przewaga jednego z czterech soków decydowała o tym, jakim temperamentem obdarzony był dany człowiek. Znaną do dziś teorię temperamentów na tej podstawie rozwinął później Galen. Badania nad osobowością prowadzili również m.in.: Raymond Cattell, Hans Eysenck, Karen Horney, Harry Sullivan. Do dziś jednak nie powstała jednolita teoria, opisująca kształtowanie się, organizację i zasady funkcjonowania osobowości. Do najważniejszych konceptualizacji należą:
- teorie czynnikowe (Cattell, Eysenck),
- teorie konstytucjonalne (Kretschmer, Sheldon),
- teorie organicystyczne (Goldstein, Angyal),
- teorie dynamiczne (Freud, Jung, Adler, Erikson),
- behawiorystyczne teorie społeczne uczenia się (Watson, Dollard),
- teorie poznawcze (Kelley).
Nowsze ujęcia kładą nacisk na to, że o ostatecznym kształcie osobowości człowieka nie decydują ani czynniki biofizyczne, ani zewnętrze, lecz aktywność samej jednostki – autonomicznego podmiotu, który ma zdolność do samodzielnej oceny siebie i otoczenia, dążący do tego, aby oddziaływać na to otoczenie, zgodnie z wytworzonymi przez siebie celami i programami.
Co więcej, według współczesnych naukowców, osobowość sama przez się nie determinuje postępowania człowieka. Wskazuje tylko, jak interpretujemy i oceniamy to, z czym mamy do czynienia. Warunki, w których żyjemy, wpływają więc w znacznym stopniu na nasze zachowanie.
Typy osobowości – introwertyk
Autorem najpopularniejszej teorii, opisującej typy osobowości i wprowadzającej do nauki pojęcia introwertyzm oraz ekstrawertyzm, jest szwajcarski psycholog i psychiatra Carl Gustav Jung. Co warto wiedzieć o osobowości, według Junga i czym się charakteryzują jego typy psychologiczne?
Badając strukturę osobowości, Jung wskazał na istnienie:
- ja prywatnego,
- persony – maski, którą prezentujemy innym ludziom, jako przejaw adaptacji ego do życia w społeczeństwie,
- anima i animus – pierwiastków męskich i żeńskich, gdzie anima to żeński aspekt osobowości mężczyzn, animus zaś to męski pierwiastek w kobietach.
W koncepcjach Junga bardzo ważne są wreszcie pojęcia ekstrawersji i introwersji, stanowiące bieguny jednego wymiaru. Obie tendencje odnajdują jedność w jaźni. Według Juga bowiem przez całe życie poszukujemy pełni, Integrując sprzeczności.
Kim jest introwertyk?
Introwertyk, zgodnie z teorią Junga, zwraca się ku sobie, ku swojemu wnętrzu. Staje się niepewny, refleksyjny i ostrożny. Ekstrawertyk zaś kieruje się w większym stopniu na zewnątrz, ku światu, uwielbia kontakt z innymi ludźmi. Choć może się to wydawać skomplikowane, te dwa typy osobowości oddają nasza życiową energię i sposób patrzenia na siebie oraz otoczenie. Niejako uzupełniają się, tworząc całą plejadę cech osobowości.
Zastanawiasz się, czy skrajny introwertyzm może prowadzić do życia w samotności? Pamiętaj, że mówimy o pewnym zestawie cech, a nie zaburzeniach. Bardzo często jeden człowiek może przejawiać cechy, przypisywane kilku typom osobowości, a to znaczy, że umiejętnie ocenia siebie, stara się dobrze funkcjonować w społeczeństwie, szukają owej pełni, życia w równowadze.
Zamykanie kogokolwiek w szufladce introwertyka nie pomoże Ci w głębszym zrozumieniu istoty ludzkiej natury. To jedynie punkt wyjścia do odkrywania indywidualnego potencjału każdej jednostki, co wymaga poświęcenia jej czasu i uwagi.
Czym cechują się introwertycy?
Choć introwertycy sprawiają wrażenie wycofanych i nieśmiałych, potrafią budować bardzo głębokie i trwałe relacje, oparte przede wszystkim na zrozumieniu wzajemnych potrzeb i wartości. Introwertycy cenią bliskość i rozmowy w cztery oczy, są bardzo dobrymi słuchaczami, zapamiętują i analizują to, co mówi druga osoba
Chcesz wiedzieć, czym wyróżnia się introwertyk? Oto jego główne cechy:
- bogaty świat wewnętrzny,
- dystans do siebie i innych,
- wysoki poziom samoświadomości i chęć rozwoju,
- w dzieciństwie zabawy, opierające się na wyobraźni,
- szukanie pogłębionej wiedzy,
- wnikliwa analiza siebie i świata,
- spędzanie czasu w samotności (gry, rysowanie, słuchanie muzyki),
- poleganie na wewnętrznych zasobach, gdy pojawi się problem,
- podejmowanie decyzji w oparciu o własne przekonania i wartości,
- najpierw obserwacja, potem działanie,
- powolne wchodzenie w nowe role i sytuacje,
- odporność na społeczną presję.
Jak rozmawiać z introwertykiem?
Osobowość introwertyczna przejawia się u osób, które nie odnajdują się w grupie. Wolą spotkania w mniejszym gronie, przyjaźnią się głównie z jedną, dwoma osobami, budując przy tym bardzo głębokie więzi. Introwertycy potrzebują ciszy i spokoju, aby móc skupić się na rozmowie lub pracy. Na bieżąco analizują, zapamiętują i pozostawiają tylko dla siebie to, co usłyszeli. Czują się komfortowo przede wszystkim w towarzystwie najbliższych, gdzie często zupełnie znika ich wycofanie.
Poświęcając czas introwertykowi, dając mu komfort postępowania zgodnie z jego wartościami, masz szansę zbudować piękną relację na całe życie. Pamiętaj, że osobowość to coś więcej niż typ, który w wąski sposób próbuje zamknąć to, jacy jesteśmy. Przejawiamy jedynie pewne skłonności do zachowywania się w określony sposób, w zależności od sytuacji. W rzeczywistości czyni nas to wyjątkowymi, a nie typowymi osobami.