Zmagasz się z silnymi uczuciami lęku i strachu, którym towarzyszą uciążliwe dolegliwości fizyczne? Napięcie i stres paraliżują ciało bliskiej Ci osoby, znacznie utrudniając codzienne funkcjonowanie? Sprawdź, czym są zaburzenia lękowe (dawniej: nerwice) i dlaczego warto jak najszybciej zgłosić się po specjalistyczną pomoc. Poznań z Pracownią Rozwoju Osobistego Kreska to miejsce, gdzie znajdziesz wsparcie wykwalifikowanego psychologa, doświadczonego w leczeniu zaburzeń lękowych.
Zaburzenia lękowe należą do najczęściej występujących zaburzeń psychicznych, zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Częściej jednak z powodu utrzymującego się, panicznego lęku i strachu cierpią kobiety niż mężczyźni. Różne czynniki odpowiadają za rozwój zaburzeń lękowych już od dzieciństwa, w tym kombinacja uwarunkowań genetycznych i środowiskowych. Do głównych przyczyn występowania zaburzeń lękowych zalicza się m.in. depresję, zaburzenia osobowości, traumatyczne przeżycia i uzależnienia.
Kiedy lęk staje się zaburzeniem, utrzymuje się znacznie dłużej i jest bardziej nasilony niż w towarzyszących nam na co dzień, stresujących sytuacjach. Przedłużający się niepokój o przyszłość i napięcie, związane z teraźniejszością nie do opanowania, znacząco obniżają komfort życia, wpływając negatywnie na wszystkie sfery funkcjonowania człowieka, zwłaszcza zawodową i społeczną. Gdy samodzielne poradzenie sobie z narastającym lękiem staje się niemożliwe, warto zgłosić się po wsparcie do specjalisty. W bezpiecznej i przyjaznej przestrzeni psycholog Pracowni Rozwoju Osobistego Kreska w Poznaniu zidentyfikuje problemy i ułoży plan leczenia zaburzeń lękowych.
Rodzaje zaburzeń lękowych i związanych ze strachem
Rodzaje zaburzeń lękowych i związanych ze strachem, kryteria diagnostyczne oraz typowe objawy choroby zostały szeroko opisane w międzynarodowych klasyfikacjach chorób ICD-11 (International Classification of Diseases) oraz DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders). Zaburzenia lękowe lub związane ze strachem obejmują:
- uogólnione zaburzenie lękowe – utrzymujący się przez co najmniej kilka miesięcy, ogólny, niesprecyzowany lęk lub nadmierne zmartwienie, dotyczące najczęściej rodziny, zdrowia, finansów, edukacji i pracy, wraz z dodatkowymi objawami somatycznymi, takimi jak np.: napięcie mięśni, nadpobudliwość, nerwowość, trudności w utrzymaniu koncentracji, drażliwość i zaburzenia snu,
- zespół paniki (lęk napadowy, paniczny) – nieoczekiwane i nawracające ataki paniki, czyli epizody intensywnego strachu lub lęku, którym towarzyszy szybkie i równoczesne wystąpienie kilku charakterystycznych objawów, w tym m.in.: kołatania lub przyspieszonego bicia serca, pocenia się, drżenia, duszności, bólu w klatce piersiowej, zawrotów głowy lub oszołomienia, dreszczy, uderzeń gorąca, strachu przed rychłą śmiercią,
- agorafobię – wyraźny i nadmierny strach lub niepokój, odczuwany w samotności, głównie poza domem, w sytuacjach, kiedy ucieczka może być trudna lub pomoc może nie być dostępna, np. strach przed korzystaniem z transportu publicznego, przebywaniem w tłumie, w sklepach, w teatrze, a nawet w kolejce, co prowadzi do aktywnego unikania takich sytuacji,
- fobię specyficzną – nadmierny i nieadekwatny do rzeczywistego niebezpieczeństwa strach, niepokój, lęk, który stale pojawia się na samą myśl lub w kontakcie z określonymi obiektami lub sytuacjami, w tym m.in. strach przed bliskością niektórych zwierząt, strach przed lataniem, lęk wysokości, klaustrofobia, strach przed widokiem krwi lub urazu,
- fobię społeczną – lęk przed interakcjami społecznymi, w tym m.in. przed rozmowami, wystąpieniami publicznymi, jedzeniem i piciem w tłumie z obawy o bycie obserwowanym i negatywnie ocenianym przez innych, co powoduje konsekwentne unikanie pewnych sytuacji społecznych,
- zespół lęku separacyjnego – nadmierny strach przed separacją, skupiony u dzieci i młodzieży zazwyczaj na opiekunach, rodzicach lub innych członkach rodziny, u dorosłych zaś na romantycznym partnerze lub dzieciach, co wiąże się z myślami o krzywdzie lub nieprzewidzianych zdarzeniach, które mogą im się przytrafić,
- mutyzm wybiórczy – konsekwentna selektywność w mówieniu u dzieci, trwająca co najmniej miesiąc, objawiająca się wykazywaniem odpowiednich kompetencji językowych w określonych sytuacjach społecznych, zazwyczaj w domu, przy zachowywaniu milczenia w innych, np. w szkole.
Objawy zaburzeń lękowych i związanych ze strachem utrzymują się przez co najmniej kilka miesięcy i są na tyle poważne, że powodują znaczny niepokój lub znaczne upośledzenie w życiu osobistym, rodzinnym, społecznym, edukacyjnym, zawodowym lub w innych ważnych obszarach funkcjonowania człowieka.
Zaburzenia lękowe – objawy i leczenie
Strach i niepokój są ściśle ze sobą powiązanymi zjawiskami, lecz różnią się znacznie od siebie. Strach reprezentuje reakcję na postrzegane bezpośredniego zagrożenia w teraźniejszości, podczas gdy lęk jest bardziej zorientowany na przyszłość i odnosi się do postrzeganego przewidywanego zagrożenia. Kluczowe cechy odróżniające lęk od zaburzeń związanych ze strachem stanowią specyficzne ogniska lęku, czyli bodźce lub sytuacje, które wywołują niepokój. Pierwsze objawy zaburzeń lękowych i związanych ze stresem, niezależnie od ich rodzaju, mogą obejmować:
- przewlekłe uczucie zmartwienia i niepokoju,
- poczucie przytłoczenia lub przerażenia w związku z napadem lęku, którego nie da się opanować,
- doświadczanie powracających myśli, które powodują lęk,
- powracanie nieprzyjemnych wspomnień i koszmarów po traumatycznym wydarzeniu.
Zastanawiasz się na pewno, czy da się wyleczyć zaburzenia lękowe? Pomoc psychologa jest niezbędna. Psychoterapię pod okiem doświadczonego specjalisty wspiera w najtrudniejszych przypadkach również farmakoterapia, prowadzona przez lekarza psychiatrę. Postępowanie powinno obejmować ponadto zmianę stylu życia przy wsparciu najbliższych. Warto wiedzieć, że bez odpowiedniego leczenia objawy zaburzeń lękowych i związanych ze strachem mogą się nasilać i utrwalać wraz z upływem czasu. Nie zwlekaj, umów się na pierwszą konsultację z psychologiem w Pracowni Rozwoju Osobistego Kreska w Poznaniu i porozmawiaj o problemach, aby uzyskać fachową poradę.